ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะ การอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ผู้วิจัย นางรัศมี กันยานุช ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
สถานศึกษา โรงเรียนเมืองสมเด็จ อำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์
บทคัดย่อ
การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนภาษาไทยด้านการอ่านในระดับมัธยมศึกษาที่มีประสิทธิภาพ จำเป็นต้องมีรูปแบบการสอนและกระบวนการขั้นตอนการจัดกิจกรรมที่สอดคล้องกับพัฒนาการทางสติปัญญา การประมวลความรู้ การสร้างความรู้ การรู้คิด และความพึงพอใจของนักเรียน การพัฒนารูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จึงมีความเหมาะสมในการนำมาพัฒนาการอ่านเพื่อคิดวิเคราะห์ของนักเรียน โดยเฉพาะนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ (1) ศึกษาสภาพปัญหาในการเรียนรายวิชาภาษาไทยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (2) พัฒนารูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (3) ศึกษาผลการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และ(4) ประเมินรูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย คือนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1/3 โรงเรียนเมืองสมเด็จ อำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์ สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดกาฬสินธุ์ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 47 คน ซึ่งได้จากวิธีการสุ่มแบบเป็นกลุ่ม(Cluster sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยในการสุ่ม (Sampling unit) ซึ่งแต่ละห้องคละผู้เรียนที่มีความสามารถทางการเรียนอ่อน ปานกลาง และเก่ง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ (1) รูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ครอบคลุมแผนการจัดการเรียนรู้ในเนื้อหาสาระเรื่องการอ่าน จำนวน 10 แผน ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ 10 เรื่อง ใช้เวลาในการสอนแผนละ 2 ชั่วโมง รวมเวลาจัดกิจกรรมทั้งสิ้น 20 ชั่วโมง (2) แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดวิเคราะห์ ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ มีค่าความยากตั้งแต่ 0.35 ถึง 0.79 ค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.23 ถึง 0.70 และค่าความเชื่อมั่น 0.92 (3) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการสอน จำนวน 24 ข้อ และ (4) แบบประเมินรูปแบบการสอนภาษาไทยแบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ร้อยละ t-test (Dependent Samples) แบบไม่อิสระ และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
- สภาพปัญหาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนเมืองสมเด็จ คือ ขาดทักษะในการคิด การแก้ปัญหาอย่างไม่มีมีเหตุผล และยึดครูเป็นศูนย์กลาง ส่วนครูขาดเทคนิควิธีสอน ไม่มีการฝึกให้เด็กใช้กระบวนการคิดแก้ปัญหา ผู้วิจัยจึงพัฒนารูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยยึดแนวคิด ทฤษฎีรูปแบบการสอนเชิงระบบของจอยซ์และไวล์(Joyce and Weil. 2009 : 1-25)ประกอบกับแนวคิด ทฤษฎีการคิดวิเคราะห์ ได้แก่ แนวคิด ทฤษฎีพัฒนาการทางสติปัญญา (Cognitive theory) ของ เพียเจท์ (Piaget) ทฤษฎีกระบวนการประมวลข้อมูล (Information Processing Theory) และทฤษฎีการสร้างความรู้ (Constructivist Theory) มาใช้ในการการพัฒนารูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
- ผลการพัฒนารูปแบบการสอนภาษาไทยแบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ประกอบด้วยกระบวนการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน ดังนี้ (1) ขั้นการเตรียมความพร้อมในการเรียนรู้ (Motivation for learning : M) (2) ขั้นจัดระเบียบการเรียนรู้ (Organizing the learning : O) (3) ขั้นเรียนรู้ด้วยการคิด (Learning by thinking : L) (4) ขั้นสรุปความรู้ (Summarizing the knowledge : S) และ (5) ขั้นประเมินผล (Evaluating the esult : E)
- ผลการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ปรากฏผลดังนี้
3.1) ผลการพัฒนารูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ค่าประสิทธิภาพของรูปแบบเท่ากับ 83.82/85.18 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ ค่าดัชนีประสิทธิผลของรูปแบบการสอนมีค่าเท่ากับ 0.7506 หมายความว่า นักเรียนมีความก้าวหน้าทางการเรียนรู้เพิ่มขึ้นคิดเป็นร้อยละ 75.06
3.2) นักเรียนมีความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
3.3) นักเรียนมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.65, S.D. = 0.67)
- ผลการประเมินรูปแบบการสอนภาษาไทย แบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยภาพรวมมีความคิดเห็นว่ารูปแบบการสอนมีคุณภาพและเหมาะสมมากที่สุด ( = 4.82)
สรุปได้ว่า รูปแบบการสอนภาษาไทย เพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ (MOLSE Model) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ช่วยพัฒนาการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึงควรได้รับการสนับสนุนให้ครู นักเรียน และผู้ที่เกี่ยวข้องในการจัดการเรียนการสอนนำรูปแบบการสอนภาษาไทยแบบ MOLSE Model ประกอบชุดฝึกทักษะการอ่านเพื่อส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 นี้ไปเผยแพร่และใช้ในการจัดการเรียนรู้ในโอกาสต่อไป
